Demir doğada bulunan en sağlam elementlerden ve madenlerden birisidir. Ancak demir tek başına kullanıldığı zaman herhangi bir işleme maruz bırakılmazsa zamanla korozyona uğramaktadır. Doğal olaylar, yağmur, rüzgar gibi dış etkenler demirin içindeki elementler ile tepkime oluşturarak paslanma ve demirin zayıflaması gibi olgulara neden olmaktadır.
Demirin belirli bir zaman sonra korozyona uğraması nedeniyle antik çağdan itibaren çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Özellikle savaş aletleri yapımında da kullanıldığı için demirin korozyonu önlenmeye çalışılmaktadır. Bu anlamda yapılan çalışmalar sonucunda demire eklenen karbon alaşımı ile önce çelik bulunmuş daha sonra çeliği daha da sağlam hale getirmek için çeliğe krom eklenerek paslanmaz çelik ortaya çıkartılmıştır.
Paslanmaz Çelik
Demirin keşfedilmesi antik çağlara kadar dayanmaktadır. Demirin keşfedilmesi ve şekil verilmesinin öğrenilmesi ile birçok alanda kullanımı artmaktadır. Özellikle saldırı ve savunma araçlarının üretiminde demirden uzun süre faydalanılmıştır. Ancak demir ne kadar sağlam bir element olsa da bir süre sonra doğal olaylara yaşadığı tepkime sonucunda paslanmakta ve sağlamlığını yitirmektedir. Bu nedenle de antik çağlardan beridir demir üzerine çalışmalar yapılmaktadır.
İlk olarak 4. yüzyılda Hindistan’ da yapılan bir demir sütunun yapımında demir ile fosfor karıştırılmıştır. Daha sonra 19. yüzyılda metalürji çalışmaları hızlanmış ve düşük karbon, yüksek karbon gibi alaşımlar denenmeye başlamıştır. Bu kapsamda yapılan çalışmalar kapsamında demire eklenen %0,2- 2,5 seviyelerinde karbon ile çelik elde edilmiştir.
Çelik, demire göre çok daha sağlam ve uzun süre kullanılabilmektedir. Ancak çelikte zamanla korozyona uğramaktadır. Bunun önüne geçilmek için yapılan çalışmalar sonucunda çeliğe krom eklenerek daha sağlam ve paslanmaya dayanıklı paslanmaz çelik bulunmuştur. Bu sayede de şunda kullandığımız bıçak, tencere gibi eşyalar üretilebilmiştir. Spektral metal olarak bizlerde 10 yılı aşkın süredir çelik ve paslanmaz çelik imalatı konusunda hizmetlerimizi sürdürmekteyiz.
Paslanmaz Çelik Nedir?
Halk arasında demir, çelik ve paslanmaz çelik kavramları bir birine karıştırılarak kullanılmakta ve büyük bir yanılgı meydana gelmektedir. Peki, paslanmaz çelik nedir. Paslanmaz çelik için öncelikle ham demirin işlenerek ve belirli bir oranda karbon eklenerek çeliğin oluşturulması gerekmektedir. Paslanmaz çelik ise çeliğe ile arasında krom eklenmesi ile meydana gelen oldukça sağlam bir metaldir.
Demire karbon eklenmesi ile çelik oluşturulmaktadır. Çeliğe eklenen kromun oksijenle birleşmesi ile oluşan tepkimeye ise krom – oksit denilmektedir. Bu tepkime ile çeliğin üzerinde ince bir tabaka oluşmaktadır. İşte bu tabakada çeliğe paslanmaz özelliğini vermektedir. Çelikten paslanmaz çelik için elde etmek için sadece krom eklenmemektedir. Çeliğe birçok farklı element karıştırması sonucunda farklı özelliklerde ve sağlamlıkta paslanmaz çelikler elde edilebilmektedir.
Çeliğe yapılacak olan farklı karışımlar sonucunda paslanmaz çeliğin farklı türleri meydana gelmektedir. Bu eklenen karışımlar sayesinde farklı sertlik ve dayanıklılıkta paslanmaz çelik elde edilebilmektedir. Paslanmaz çelik başta silah ve savunma sanayi olmak üzere birçok farklı alanda kullanılmaktadır.
Paslanmaz Çeliğin Özellikleri
Paslanmaz çelik korozyona karşı dayanıklı olması sebebiyle birçok farklı alanda kullanılmaktadır. En çok kullanıldığı alanlar başında su ve sıcaklıkla doğrudan aşırı teması olan ürünlerdir. Bu konuda mutfak eşyaları, araba yedek parçaları, savunma sanayi, beyaz eşyalar gibi birçok farklı alanda doğrudan kullanılmaktadır.
Paslanmaz çelik özellikleri incelendiğinde çeliğe eklenen farklı alaşımlar sayesinde paslanma karşıtlığının artırıldığı görünmektedir. Spektral metal olarak uzun yıllardır sektörde hızlı, dayanıklı ve uygun fiyat politikası ile çelik ve paslanmaz çelik konusunda hizmet vermekteyiz.
Paslanmaz Çeliğin Başlıca Özellikleri;
Korozyona (paslanmaya karşı oldukça dayanıklıdır.
Karışımda kullanılan nikel sayesinde üzerinde su lekeleri bırakmaz.
Isıya dayanıklıdır. 1200 dereceye kadar dayanan türleri bulunmaktadır.
Kolay işlenebilme ve şekil verilme özelliğine sahiptir.
Estetik ve dekoratif olarak oldukça şık bir görüntüye sahiptir.
Kaynak kullanılarak bir birine eklenmesi oldukça kolaydır.
Bazı tür paslanmaz çeliklerde yüksek sıcaklıklarda bile tufalanma olmaz. Bu sayede de mekanik dayanımı devam etmektedir. Aynı şekilde bazı türlerinde de düşük sıcaklıklarda gevrekleme olmamakta ve tokluğunu korumaktadır.
Kolay temizlenebilmesi ve pürüzsüz yapısı sayesinde hijyeniktir.
Paslanmaz çelik oldukça dayanıklı olduğu için uzun ömürlü ve ekonomiktir.
Paslanmaz Çelik Fiyatı
Çelik metaline farklı elementler karıştırılarak paslanmaz çelik elde edilmektedir. Genel olarak çeliğe krom eklenmesi ile paslanmaz çelik yapılmaktadır. Ancak paslanmaz çelik üretiminde farklı alaşımlar eklenerek farklı tür paslanmaz çelik üretimi de gerçekleştirilmektedir. Çeliğin kullanılacağı alana göre farklı tür paslanmaz çelikler elde edilmektedir.
Malzemenin kullanım sağlanacağı alana göre farklı türlerde paslanmaz çelik kullanılmaktadır. Bu sebeple de paslanmaz çelik fiyatları özelliğine ve türüne göre değişim göstermektedir. Spektral metal olarak ilk kurulduğumuz günden bu yana öncelikli amacımız Türkiye’nin dört bir yanına uygun fiyatlı ve kaliteli çelikler sunmaktır. Bu konuda paslanmaz çelik imalatı ve kullanımında da bu politikaya dikkat edilmektedir.
Çelik ve paslanmaz çelik konusunda her türlü ihtiyacınız için bizlere spektralmetal.com.tr adresinden ulaşım sağlayabilirsiniz.
Paslanmaz Çelik Üretiminde Kullanılan Madenler
Demir doğada saf halde bulunan oldukça sağlam ve en çok kullanım alanına sahip madenlerin başında gelmektedir. Demire eklenen karbon sayesinde de daha sağlam ürünler elde edilmektedir. Ancak dünyada en çok kullanılan maden ise aslında iki elementin karşımı olan paslanmaz çeliktir. Peki paslanmaz çelik üretiminde kullanılan maden çeşitleri nelerdir?
Paslanmaz çeliğin kullanım alanı o kadar geniş bir yelpazede olmaktadır. Farklı alanlardaki kullanımlarına göre farklı karışımlar ile farklı türleri elde edilmektedir. Paslanmaz çeliğin ana bileşenleri demir, krom, karbon, nikel, molibden ve az miktarda diğer metallerden oluşmaktadır.
Krom ve Nikel Karışımı: Paslanmaz çeliğin oluşumunda en önemli madde şüphesiz ki kromdur. Krom paslanmaya karşı bir tabaka oluşturarak çeliğin dayanıklı olmasını sağlamaktadır. Nikel ise paslanmaz çeliğin daha stabilize olmasına yardımcı olmaktadır. Nikel sayesinde imalat sanayinde kullanılan çeliğin gerilme sonucu oluşacak çatlama eşiğini azaltmaktadır.
Manganez: Malzemenin imalat sırasındaki direncini artırır ve bunu yaparken de çelikteki kükürt ile etkileşime girmektedir. Manganezin nikel ile ikame edilmesi ve daha sonra azotla birleştirilmesi sayesinde ise kuvvet de artar
Molibden: Korozyon direncini büyük örtüde kaldırmaktadır. Ayırca çatlak ve çukur gibi oluşumları büyük ölçüde engellemektedir.
Kullanım alanlarına göre farklı türden paslanmaz çeliğe ihtiyaç olduğu için sertliğini ve durumunu ayarlamak için farklı madenler ile karıştırma yapılmaktadır.
Paslanmaz Çeliğin Türleri
Paslanmaz çeliğin kullanım alanlarına göre farklı türleri ve kaliteleri bulunmaktadır. Bu türleri ve paslanmaz çeliğin kalitesi karşımda kullanılan malzemeye göre değişiklik göstermektedir. Burada ayrımı yapanların başında ise iletkenliği, şekil verilmesi ve karışımı olmaktadır. Günümüzde en fazla kullanılan türü ise 304 kalite paslanmaz çelik olmaktadır.
304 kalite paslanmaz çelik 1924 yılında Firht-Vickers’da William Herbert Hatfield tarafından geliştirilmiştir. Paslanmaz çeliğin temelini oluşturmakta ve bir çok alanda en çok kullanılan türü olmaktadır.
304 paslanmaz çelik ila %20 arasında krom ve %2 ila arasında nikel içermekte olduğu için iletkenliği azdır. Östentik paslanmaz grubunda yer alan bu tür kola şekil verilmesi ve piyasada daha kolay bulunması ile dikkat çekmektedir. Fiyat performans olarak da daha verimli olması sebebiyle en çok tercih edilen tür arasında yer almaktadır.
304 Kalite Paslanmaz Çelik Özellikleri
Paslanmaz çelikler farklı kalite türleri ile adlandırılmaktadır. En çok tercih edilen 304 paslanmaz çelik özellikleri bakımından diğer türlerden daha işlevsel olmaktadır. Korozyon dayanımı, ısı dayanımı, mekanik özellikleri, kaynak yapılabilirliği, işlenebilirliği ve dövülebilmeye yatkınlığı konusunda diğer türlerine fark atmaktadır.
Diğer çelik türlerine karşı korozyona çok daha dayanıklıdır. Farklı tür kimyasal boyalara karşı dayanıklı bir yapıya sahip olduğu için günlük kullanımda sık kullanılmaktadır. Ayrıca kullanıma bağlı olarak sektörlerde kullanılacak farklı basınçlara karşı dayanıklıdır. Anormal korozif ortamlarda paslanma yapabileceği için önerilmemektedir.
304 kalite paslanmaz çelik daha çok günlük kullanıma göre üretildiği için 425 ile 860 derece ısıya kadar dayanabilmektedir. Karbür çökelmelerine karşı dayanıklı olmadığı için önerilmemektedir. Günlük kullanıma uygun bir mekanik özelliği bulunmaktadır. Yüksek oranda akma veya kopma yapabilecek ortamlarda kullanıma uygun değildir.
304 kalite paslanmaz çelik günlük kullanıma göre ayarlanmış bir çelik türüdür. Bu sebeple 1000 dereceleri geçen sıcaklıklarda yapılan tavlama işlemine uygun değildir. Bu nedenle de tavlama yerine soğuk haddeleme yapılarak dövülmesi gerekmektedir.
Diğer Paslanmaz Çelik Türleri
Gerek günlük kullanımda gerekse endüstriyel alanda bir çok farklı neden için paslanmaz çelik kullanılmaktadır. Özellikle günlük kullanımda olan paslanmaz çelikler diğer çeliklerden daha az dayanıklı olmaktadır. Paslanmaz çelikler çeliğe eklenen farklı madenler ile elde edilmektedir. Her birinin farklı dayanma güçleri bulunmaktadır. En çok kullanılan çelik türü 304 paslanmaz çeliklerdir.
316l paslanmaz çelik ise 304 paslanmaz çeliğe göre daha düşük karbon içermektedir. 304 kalite paslanmaz çeliğe daha fazla nikel ve malibden eklenerek elde edilmektedir. Belirli özellikleri ile 304 kalite çelikten daha dayanıklı olduğu için tercih edilmektedir.
316l paslanmaz çelik özellikleri ve kullanım alanları;
316l paslanmaz çelik düşük karbon içeren bir çelik türüdür.
Paslanmaz çeliğin standart özelliklerine ek olarak taneler arası korozyon direnci mükemmel seviyelerde olmaktadır.
316l paslanmaz çelik özellikle kaynakla birleştirilecek parçalarda yüksek ısıda düşük karbon içermesi nedeniyle korozyona uğramamaktadır. Ayrıca tavlama gerektirmediği için zaman ve fiyat tasarrufu sunmaktadır.
316l paslanmaz çelik kopma direnci daha yüksek olan bir çelik türüdür.
Deniz suyu içinde kullanılan teçhizatlarda, yüksek kimyasalda kullanılan teçhizatlarda kullanımı tercih edilmektedir. Ayrıca kağıt, boya, asetik asit, gübre, fotoğraf ve gıda endüstrisi, deniz kenarı, konstrüksiyonları, halatlarda, çubuk, cıvata ve somunlar da yaygın olarak kullanımı görülmektedir.
Dövme Çelik Nedir?
Çelik demir madenine %2 karbon eklenmesi ile elde edilmiştir. Yapılan araştırmalar 4000 yıl öncesine kadar çeliğin ve demirin kullanıldığını göstermektedir. Çelik sert bir element olduğu için özellikle şekil verme konusunda bazı işlemlerden gerçektedir. Bu işleme ve şekil verme durumuna ise çelik dövme denilmektedir.
Dövme çelik kullanım alanlarına bakıldığında elimizi dokunduğumuz birçok şeyde kullanıldığı görülmektedir. Çelik dövme işlemi genel olarak sıcak dövme, yarı sıcak dövme ve soğuk dövme gibi alanlara ayrılmaktadır. Sıcak dövme işlemi tarih boyunca kullanılan önemli bir çeliğe şekil verme işlemidir. Genellikle kılıç, bıçak gibi aletlerin yapımında kullanılmıştır.
Dövme çelik yöntemi kullanılarak en çok civatalar, perçinler, çubuklar, türbin milleri, paralar, madalyalar, dişliler, el aletleri, hava taşıtı parçaları, otomobil yedek parçaları gibi malzemeler üretilmektedir. Dövme işlemi çeliği ısıtarak yapılabileceği gibi özel malzemeler kullanılarak soğuk dövme şeklinde de yapılabilmektedir.
Spektral Metal olarak gerek sıcak dövme gerekse soğuk dövme konusunda en üstün teçhizatlar ile kaliteli hizmet sunmaktayız. İhtiyacınız olan her an sadece bir tık uzağınızda yer almaktayız.
